Meer schijnwerpers op de vrouwelijke helden in Oekraïne
De voormalige Oostbloklanden, ofwel de staten die in de Koude Oorlog communistisch waren, staan niet bepaald bekend om hun progressieve moraal. De kerk is er nog invloedrijk. En het gezin wordt er, veel hartstochtelijker dan bij ons, nog gezien als hét onomstreden fundament van de natie. Bij het uitbreken van de oorlog in de Oekraïne leken de beelden dit conservatisme te bevestigen: immers, we zagen mannen massaal afscheid nemen van hun gezin om te vechten voor ‘s lands eer en we zagen de vrouwen al even massaal braaf bij de kinderen blijven en zich ontfermen over de zorgtaken.
Als reactie op deze mijns inziens eenzijdige beeldvorming ben ik wat eenvoudig onderzoek gaan plegen. En wat bleek? Met 21 procent vrouwen in het Oekraïense leger blijkt het land verre van conservatief te zijn. Sowieso houdt Oekraïne ons land ver achter zich. In het Nederlandse leger staat de teller namelijk pas op 11 procent vrouwen. Ook opmerkelijk was de tegengestelde trend bij tegenstander Rusland, waar de rol van vrouwen in het leger nog steeds zeer beperkt is en vrouwenrechten in het algemeen meer en meer aan banden worden gelegd in plaats van uitgebreid.
Interessant is dat een van mijn zoons (14 jaar) spontaan aansloeg op de tv-beelden en zich hardop afvroeg waarom Oekraïense vrouwen niet óók konden en moesten vechten. En aansluitend de vraag stelde hoe het in dat land met de gendergelijkheid gesteld is. Ik complimenteerde hem met deze opmerkzaamheid. En kwam er dus achter dat Oekraïne – in scherp contrast met de beeldvorming – een omvangrijke en serieuze rol voor vrouwen op het slagveld ziet weggelegd.
Maar dat was nog niet alles. In de berichtgeving zag ik steeds meer moedige vrouwen opduiken die het voortouw nemen in het tot rede brengen van Russische soldaten en tot stilstand dwingen van Russische tanks. Ineens werd glashelder hoe vrouwen een meerwaarde zijn in de oorlog, zeker als de PR-oorlog, de beeldvorming dus, een steeds belangrijker onderdeel van die oorlog wordt. Hoeveel sympathie verlies je als oorlogvoerende partij niet wanneer jouw tank over een vrouw heen walst? En ze voor het oog van de wereld wordt vermorzeld ?
Het zijn allemaal goede redenen om tijdens de Internationale Vrouwendag de schijnwerpers te richten op de Oekraïense heldinnen in én buiten het leger. Als Oekraïne ‘girlpower’ aan het ontdekken is – en de oorlog met Rusland versnelt dat proces – verdient dat meer schijnwerpers.
Vandaar dit blog!